Afet; En genel tanımla insanlar için fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplar doğuran, normal yaşamı ve insan faaliyetlerini durdurarak veya kesintiye uğratarak toplulukları etkileyen doğal, teknolojik veya insan yapısı kökenli olaylara afet denilmektedir. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere doğal, teknolojik veya insan yapımı kökenli bir olayın afet sonucunu doğurabilmesi için, insan toplulukları ve insan yerleşmeleri üzerinde kayıplar meydana getirmesi ve insan faaliyetlerini bozarak veya kesintiye uğratarak bir yerleşme birimini etkilemesi gerekmektedir. Başka bir deyişle afet bir olayın kendisi değil de doğurduğu sonuçtur.

Afetleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;
    •Deprem
    •Çığ Düşmesi
    •Toprak Kayması
    •Bina ve Tesis Yangınları
    •Orman Yangınları
    •Gemi Yangınları
    •Radyasyon ve Hava Kirliliği Gibi Önemli Nitelikli Kimyasal ve Teknolojik Olaylar
    •Diğer Haller

Afetin büyüklüğüne etki eden ana faktörleri ise aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür:

   •Olayın yerleşme alanlarına olan uzaklığı,
   •Fakirlik ve az gelişmişlik,
   •Hızlı nüfus artışı,
   •Tehlikeli bölgelerdeki hızlı ve denetimsiz sanayileşme,
   •Ormanların ve çevrenin tahribi veya yanlış kullanımı,
   •Bilgisizlik ve eğitim eksikliği,
   •Toplumun afet olaylarına karşı önceden alabildiği koruyucu ve önleyici önlemlerin ulaşabildiği düzey
Olası bir afet anı ve sonrasında toplanan Afet Kriz Komitesinin afet yönetimi çalışmalarında etkin ve doğru karar verebilmesi ve Acil Yardım Hizmet gruplarının çalışmalarına destek olabilecek bilgiye hızlı erişim ve etkin kullanımı ihtiyaç konusu olduğundan, bu ihtiyaçların karşılanması için Coğrafi Bilgi Sistemlerinin kullanılması kaçınılmaz olmuştur.

AFET BİLGİ SİSTEMİ UYGULAMALARI

Bölgesel ve Yerel yönetimlerdeki mevcut bilgi sistemlerinin en verimli şekilde kullanılması ve akılcı planlama ile kaliteli yönetimi sağlayacak kararların alınmasını sağlamak amacı ile, ilk etapta Kent Bilgi Sistemlerin oluşturulması gerekmektedir ;

   •Kurumsal desteğin sağlanması, bu amaçla yöneticilerin sistemle ilgili eğitimleri,
   •Organizasyon yapısının düzenlenmesi,Yerel yönetimlerin konumsal bilgiye olan ihtiyaçlarının değerlendirilmesi,
   •Yasal düzenlemelerin yapılması,
   •Mevcut sistemlerin, organizasyonun ve verilerin incelenmesi, aralarındaki ilişkilerin tam detaylı olarak belirlenmesi,
   •Parasal kaynakların araştırılarak, temini,
   •Sistemin kullanılacağı alanların belirlenmesi, veri standartlarının oluşturulması ve kalite kontrolünün sağlanması, projelerin tasarımı,
   •Bilgisayar donanım ve yazılımlarının temini,
   •Personel Eğitimi,
   •Verilerin güncellemesi,
   •Veri iletişimi ve paylaşımı,
   •Veri analizleri ve raporlama,
   •Sistemlerin işletimi, yönetimi işlevleri kent bilgi sistemi çalışmalarının aşamalarını oluşturmaktadır. Bu aşamaların zaman ve maliyet analizleri yapılarak öncelikleri belirlenir.

Başlıca Bilgi Bileşenleri
   •Mahalle Krokileri
   •Halihazır Haritalar
   •Altyapı Haritaları
   •Binalar ve Öznitelik Bilgileri(Kat Sayısı, Zemin Yapısı, Temel Tipi)
   •Alansal Nüfus Yayılımı Bilgileri
   •Kadastro Bilgileri
   •İmar Planları
   •Hava Fotoğrafları
   •Jeoloji,Hidrojeoloji,Jeoteknik,Fay,Heyelan,Şev ve Drenaj Haritaları ve İçerdiği Bilgiler(Deneysel Parametreler)
   •Yer altı suyu seviye değişimleri
   •Uydu Fotoğrafları
   •Yeşil Alanlar, Kamu Mülkleri vb
   •Önemli Yer Bilgileri (Hastane,Okul,İtfaiye,Oteller vs..)
   •Analiz ve Uygulama Teknikleri (Afet Riski Önem Derecesine Göre Sınıflama ve Planlama)
   •CBS kullanılarak hem harita hem de afete sebep olan etkenlerin birlikte değerlendirilmesi ile Önceden Önlem ve Planlamaların Yapılması
   •Çeşitli Grafik Bilgiler (Herhangi Bir Fay Zonunda Oluşan Deprem Sonucu Depremin Süresine ve Büyüklüğüne Göre Zarar Görebilecek Alanların Otomatik Olarak hem Dijital Haritada hem de Grafikler Üzerinde Gösterilmesi vs..)